7 października 2013

Dzisiaj 164 rocznica śmierci Edgara Allana Poego „Człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli.”



Edgar Allan Poe  19 stycznia 1809 - 7 października 1849



Poeta i powieściopisarz amerykański, pracował jako krytyk i redaktor. Przedstawiciel romantyzmu w literaturze amerykańskiej. W jego twórczości dominowały wątki fantastyki i horroru. Zapoczątkował gatunek noweli kryminalnej (Zabójstwo przy Rue Morgue, Złoty żuk). Stworzył także pierwszą w literaturze
 postać detektywa – C. Auguste Dupina, który rozwiązuje zagadki kryminalne stosując metody dedukcji.

Jego prozę charakteryzował silny psychologizm postaci (prekursorski względem późniejszej psychoanalizy) oraz surrealistyczne, skrajnie brutalne opisy makabry, przywołujące na myśl stany epileptyczne czy upojenie alkoholowe. W twórczości Edgara Allana Poe odnaleźć można postawy choroby wieku – neurozy, świadomości dualizmu świata czy też bólu istnienia, które pod koniec XIX wieku stały się sztandarowymi pojęciami nowych nurtów sztuki: dekadentyzmu, ekspresjonizmu oraz symbolizmu.

Poe inspirował zarówno Baudelaire'a, Huysmansa, Dostojewskiego, Meyrinka, de Quinceya, Bierce'a, Lovecrafta jak i całą rzeszę poetów surrealistycznych. Stephane Mallarme określił jego poemat Ulallume jako odbiegające od schematów swojej epoki arcydzieło poezji. Za jego przykładem szło wielu twórców, również polskich, np. Stefan Grabiński.
Edgarami nazwano po nim nagrody przyznawane przez organizację Mystery Writers of America.



Nowela amerykańskiego pisarza i poety Edgara Allana Poego, opublikowana po raz pierwszy w grudniu 1846 roku na łamach Godey's Lady's Book.
Fabuła osadzona jest w nieznanym mieście we Włoszech, w niesprecyzowanym bliżej czasie (możliwe, że w XVIII wieku) i oscyluje wokół śmiertelnej zemsty narratora na przyjacielu, który jak sam twierdzi, dopuścił się jego obrazy






Nowela Edgara Allana Poe. Po raz pierwszy została opublikowana 19 sierpnia 1843 roku na łamach The Saturday Evening Post. Jest to psychologiczne studium winy, często łączone analitycznie z innym utworem Poe "Serce oskarżycielem". W obu przypadkach, morderca skrupulatnie ukrywa swoją zbrodnie i myśli, że pozostanie bezkarny, lecz koniec końców załamuje się i ujawnia swoje przestępstwo, prześladowany przez dokuczliwe wspomnienia własnej winy. Narrator w Czarnym kocie jest w wątpliwym stanie psychicznym. Na początku historii mówi, że faktycznie musiałby on osiągnąć stan szaleństwa, jeśliby miał oczekiwać od czytelnika, że ten uwierzy w historię, dając do zrozumienia, że został już oskarżony o szaleństwo. Czarny kot zawiera twarde potępienie alkoholizmu. Czyny narratora są spowodowane działaniem alkoholu, wrogiem, który niszczy jego osobowość. W noweli da się także dostrzec skłonność do opisu zła samego w sobie. Narrator wie, że zwierzęta są niewinne, właśnie dlatego je kocha, jednak daje on się porwać i gnębić duchowi przekory, aż zabija on w afekcie swoją żonę.



 Edgar Allan Poe: 
- Sen 
- Bies przewrotności 
- Utrata tchu 
- Pogawędka z mumią 
- Mistyfikacja 
- Szatańska rozgrywka 
- Dlaczego mały Francuz nosi rękę na temblaku 
- Instynkt a rozum