Kontrowersyjni pisarze, artyści dziwacy o niekonwencjonalnym sposobie myślenia słynący z opinii na przekór panującym w danym wieku konwenansom. Styl życia, który nie godził się żaden sposób z epoką, przez co artyści kończyli w więzieniach, a w najlepszym wypadku kończyło się na infamii, niepowodzeniu w sprzedaży. Zdażały się również przypadki potępienia danego dziela przez Kościół w takim przypadku los pisarza był przesądzony. Jednak literaci to osobliwa grupa nonkonformiści którzy z pisania prawdy czerpią najwięcej i nie zważają na konsekwencje najlepszym przykładem jest Emil Zola, który zginął w podejrzanych okolicznościach po napisaniu książki politycznej. Nadzwyczaj inteligentni i wrażliwi.
Oscar Wilde - najbardziej kontrowersyjny pisarz XIX w
Oscar Fingal O’Flaherty Wilde, syn wybitnego dublińskiego chirurga, wyróżnia się spośród grupy wiktoriańskich dramaturgów. Po ukończeniu Trinity College w Dublinie, Wilde studiował w Oksfordzie w Magdalen College, gdzie założył Ruch Estetyczny, który propagował ideę „sztuka dla sztuki”.
Poślubiwszy Constance Lloyd w roku 1884, opublikował kilka książek dla dzieci, natomiast w roku 1891 opowieść o hedonistycznym Adonisie o udręczonej duszy satyra, „Portret Doriana Graya”. W doskonałym cyklu komedii - „Wachlarz Lady Windermere” (1892), „Kobieta bez znaczenia” (1893), i „Mąż idealny” (1894) - Wilde podbił sceny londyńskich teatrów swoim epigramatycznym, dowcipnym stylem i łatwością wypowiedzi.
W roku 1895 tragiczny upadek Wilde'a przyspieszyło oskarżenie o homoseksualizm przez Markiza of Queensbury, ojca bliskiego przyjaciela Wilde'a, Lorda Alfreda Douglasa. Potem Wilde został skazany na dwa lata ciężkich robót za praktyki homoseksualne. Doprowadzony do bakructwa i ze zniszczonym zdrowiem, wyszedł z więzienia w roku 1897 i osiedlił się w Paryżu przyjmując pseudonim „Sebastian Melmoth”. Zmarł trzy lata później.
Jerzy Kosiński - "wielki mistyfikator"
Kosiński urodził się 14 czerwca 1933 roku jako Jerzy Nikodem Lewinkopf w wykształconej i zamożnej rodzinie łódzkich Żydów. Wyczuwając zbliżającą się katastrofę w momencie wejścia hitlerowców do Polski, ojciec Lewinkopf umieścił rodzinę w małej wiosce Dąbrowa Rzeczycka pod Sandomierzem. Swoje bezpieczeństwo musieli drogo opłacać, ale przeżyli wojnę we względnym komforcie. Być może wtedy właśnie zaczęła powstawać fabuła najsłynniejszej książki Kosińskiego "Malowanego ptaka" - historii żydowskiego chłopca ukrywającego się wśród okrutnych, antysemickich polskich wieśniaków.
Dramatyczne wydarzenia w niej opisane niewiele jednak miały wspólnego z rzeczywistością, w jakiej autor spędził okupację. Sam Kosiński przyznał się kiedyś, że wykorzystał polski tekst, który ukazał się po wojnie, zatytułowany "Polskie dzieci oskarżają". A jednak zdecydował się przedstawić "Malowanego ptaka" jako powieść autobiograficzną, opartą na faktach. Książka została przetłumaczona na 20 języków i pomogła autorowi stworzyć własną legendę. Hollywood okrzyknął ją kwintesencją literatury czasu Zagłady.
W 1973 roku Kosiński został prezesem amerykańskiego Pen Clubu i pełnił tę funkcję przez prawie dwie dekady. Do jego najbardziej znanych książek należą "Wystarczy być", "Inball", "Pustelnik z 69 ulicy". Kosiński pisał dużo, jednak dość szybko krytyka amerykańska zaczęła mu zarzucać nazbyt już otwarte czerpanie z dzieł innych pisarzy. Największy bestseller Kosińskiego "Po prostu być" oparty jest na "Karierze Nikodema Dyzmy", oskarżenia o plagiat przewijają się jednak przez całą jego literacką twórczość, co jednak - do pewnego momentu - nie szkodziło mu w oczach czytelników. Sławny, czytany, cytowany, dobrze zarabiał na swoich powieściach. 3 maja 1991 roku Kosiński popełnił samobójstwo w wannie zażywając barbiturany i nakładając na głowę plastikowy worek. W pożegnalnej notce napisał: "Kładę się teraz do snu, na trochę dłużej niż zwykle.
Jorge Louis Borges - pisać do utraty wzroku...
Pochodził z Buenos Aires, z zamożnej rodziny kreolskiej o bogatych tradycjach literackich.
Centralne miejsce w jego życiu i twórczości zajmowała biblioteka, która - jak twierdził - symbolizowała różnorodność świata i ludzkich losów. Pierwszą był olbrzymi, rodzinny księgozbiór ojca."Sądzę czasem, że nigdy z tej biblioteki nie wyszedłem. Miałem tak słaby wzrok, że zapomniałem już niemal wszystkie twarze z tamtych czasów (...), a jednak pamiętam dokładnie staloryty w Encyklopedii Chambersa i w Britannice" - wspominał w biografii.
W 1937 roku dostał pracę starszego bibliotekarza w jednej z dzielnic Buenos Aires. Już wtedy wręcz pożerał książki. W godzinę załatwiał zawodowe obowiązki, po czym zamykał się suterenie i przez pięć godzin czytał. Po powrocie do domu znowu czytał.
Cierpiał na dziedziczną w jego rodzinie chorobę powodującą ślepotę. Sam więc nazywał ten styl życia wyścigiem z czasem. Opisał to zresztą w "Poemacie o darach", gdzie mówi o ironii Boga, który dał mu jednocześnie 800 tys. książek i ciemność. Ale tracił wzrok nie tylko z powodu choroby. Ślepł, bo nieustannie czytał i pisał. Przestał widzieć w wieku 55 lat. Od tego czasu opiekowała się nim matka, która towarzyszyła pisarzowi w podróżach po świecie. I to ona od tego czasu czytała mu książki. Rok później został dyrektorem Biblioteki Narodowej w Buenos Aires.
W 1923 roku opublikował swój pierwszy zbiór poezji "Fervor de Buenos Aires". Jako pisarz zasłynął jednak przede wszystkim nowatorskimi opowiadaniami z pogranicza prozy fabularnej i eseju ("Fikcje"). Jego dzieła - do najważniejszych zalicza się m.in. "Alef", "Raport Brodiego", "Księgę piasku", "Pochwałę cienia" - stały się obiektem wnikliwych analiz i licznych interpretacji. Borges był też uważany za jednego z najgenialniejszych i zarazem najczęściej wdających się w polemiki pisarzy z Ameryki Południowej.
Przez 30 lat nominowany był do literackiej Nagrody Nobla, której nigdy jednak nie otrzymał. Sam zresztą był bardzo surowym krytykiem własnej twórczości - palił rękopisy, cenzurował wydania.
Jego twórczość miała olbrzymi wpływ na pisarzy XX i XXI wieku. Umberto Eco przyznaje, że w czasie pisania "Imienia róży" dzieła, jak też samo życie argentyńskiego twórcy były głównym źródłem jego inspiracji. W "Trans-Atlantyku" ma zaś miejsce pojedynek na słowa pomiędzy "najwybitniejszym pisarzem Argenty" a samym Gombrowiczem. Pisarz wystąpił też m.in. w powieści swego rodaka Ernesta Sabato, oczywiście też jako oponent autora.
W 1957 roku "Le Figaro Littéraire" omyłkowo ogłosiło zgon Jorge Luisa Borgesa. Potem, w 1986 roku, podczas prawdziwego pogrzebu pisarza w katedrze św. Piotra w Genewie, jakaś wielbicielka pomyliła trumny i zawodziła nad zwłokami innego człowieka, biorąc go za Borgesa.
Urodzony 24 sierpnia 1899 roku w Buenos Aires pisarz zmarł 14 czerwca 1986 roku w Genewie.
Sir Ahmed Salman Rushdie
Brytyjski pisarz i eseista indyjskiego pochodzenia, specjalizujący się w tematach związanych z Subkontynentem Indyjskim.
Laureat wielu prestiżowych nagród literackich (m.in. Booker i Whitebread Awards). Jego najsłynniejszą powieścią są "Szatańskie wersety". Książka, podejmująca problematykę początków islamu spotkała się z niezwykłą wrogością w krajach muzułmańskich. Rushdie został wyklęty przez wyznawców tej religii, a jego książki płonęły na stosach. Po oficjalnym ogłoszeniu fatwy przeciwko niemu, nakazującej każdemu wiernemu muzułmaninowi zabicie go, musi żyć w ukryciu pod stałą ochroną policji.
Philip Roth
Jeden z najwybitniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich.
Urodził się w konserwatywnej rodzinie żydowskiej, w mieście Newark w stanie New Jersey. Większość jego wczesnych powieści i opowiadań rozgrywa się w tamtych okolicach.
Od lat 60. swą literacką karierę łączy z pracą naukową. Od 1988 jest profesorem w nowojorskim Hunter College.
Oprócz wyżej wspomnianych, jego najbardziej znane powieści to: Operacja Shylock, Teatr Sabata, Amerykańska sielanka. Bohaterem wielu jego powieści jest Natan Zuckerman, uważany za literackie alter ego pisarza.
Za swą twórczość Roth otrzymał dwukrotnie National Book Critics Circle Award oraz trzykrotnie nagrodę PEN/Faulkner. Od wielu lat jest jednym z najpoważniejszych kandydatów do literackiej Nagrody Nobla, której wciąż jeszcze nie otrzymał. Opisywany przez recenzentów jako najbardziej wyrafinowany amerykański pisarz postmodernistyczny, a przez amerykańskich literatów uznany ostatnio w plebiscycie za najlepszego żyjącego autora, Roth postrzegany jest jednocześnie jako narcyz, mizogin i literacki celebryta, który swoje życie przeniósł w całości do swoich powieści tak, jakby były tabloidami.
James Fogle - pisarz i przestępca
23 sierpnia w więzieniu w Monroe (Waszyngton) zmarł kontrowersyjny pisarz James Fogle. Zasłynął tym, że w swojej książce „Drugstore Cowboy” opisał kulisy popełnionych przez siebie przestępstw. W chwili śmierci odsiadywał karę 16 lat więzienia za kradzież, chorując na raka. Fogle jako dwunastoletnie dziecko ukradł pierwszy samochód w życiu, w wyniku czego trafił do zakładu poprawczego. Po wyjściu nie zmienił
swojej drogi życia i większą jego część spędził w więzieniu. Książki zaczął pisać jako młody mężczyzna, jednak dopiero gdy miał 40 lat, jego twórczość wypłynęła na zewnątrz, poza więzienne mury. Dramat „Drugstore Cowboy”, jedyna wydana powieść urodzonego w Wisconsin Fogle’a, opisuje losy narkomanów, którzy dla zaspokojenia własnych potrzeb okradają apteki. Na podstawie książki w 1989 roku powstał film pod tym samym tytułem (w Polsce „Narkotykowy kowboj”) w reżyserii Gusa Van Santa (później reżyser „Buntownika z wyboru”), gdzie w głównych rolach zagrali Matt Dillon i Kelly Lynch.
Literary Calendar
SŁYNNI BIBLIOFILE
- KONTROWERSYJNI PISARZE
- POETES MAUDITS
- 10 NAJDROŻSZYCH KSIĄŻEK ŚWIATA
- HISTORIA PISMA
- KSIĄŻKI ZAKAZANE
- TAK CZYTAJĄ POLACY
- NAGRODY LITERACKIE
- PRZECZYTANE KSIĄŻKI
- KSIĄŻKI, KTÓRE ZMIENIAJĄ ŻYCIE
- NAJSTARSZE POLSKIE DZIEŁA
- LITERACKIE REKORDY GUINNESSA
- KALENDARIUM LITERACKIE 2014
- NAJPIĘKNIEJSZE KSIĘGARNIE
- SŁYNNI BIBLIOFILE
- DOMY PISARZY
- RĘKOPISY POWIEŚCI
- NAJBOGATSI PISARZE
- 100 NAJLEPSZYCH KSIĄŻEK BBC
- NAJPIĘKNIEJSZE BIBLIOTEKI
- TOP LISTA 1898
- ŻYCIORYS SYLVII PLATH
- WIERSZE SYLVII PLATH