7 lipca 2013

Polskie nagrody literackie

Polskie nagrody literackie


Nagroda Bursztynowego Motyla - Honoruje się nią co roku najlepszego autora książki o tematyce podróżniczej, krajoznawczej, wśród laureatów znajduję się Martyna Wojciechowska, Wojciech Cejrowski i Marek Kamiński


Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego - Nagrodę może otrzymać pisarz za książkę lub całokształt twórczości w dziedzinach: literatury pięknej (ze szczególnym uwzględnieniem prozy), krytyki literackiej i artystycznej, historii oraz szeroko rozumianej problematyki społecznej.
Twórczość tę powinny charakteryzować istotne walory poznawcze, niekonwencjonalne sądy i opinie, odwaga i precyzja myśli oraz piękno słowa. Przyznawana jest od 1985r. Wśród laureatów znajduje się Adam Michnik.



Nagroda Fundacji im Kościelskich - Fundacja im. Kościelskich powstała na mocy testamentu zmarłej w lipcu 1959 Moniki Kościelskiej, wdowy po Władysławie Auguście Kościelskim, wydawcy, poecie i mecenasie sztuki. Celem fundacji jest wspieranie rozwoju literatury i poezji polskiej poprzez przyznawanie nagród młodym twórcom polskim (głównie pisarzom i krytykom literackim), którzy nie ukończyli 40. roku życia. Jednak czasem istnieje odstępstwo od tej reguły, laureatami zostali Gustaw Herling- Grudziński, Wisława Szymborska, Adam Michnik, Zbigniew Herbert.


Nagroda im. Jana Długosza – nagroda za najlepszą książkę roku w dziedzinie szeroko rozumianej humanistyki przyznawana od 1998 roku na Targach Książki w Krakowie. Zwycięzca otrzymuje nagrodę
pieniężną i statuetkę dłuta autorstwa Bronisława Chromego.


Nagroda im. Bolesława Michałka - przyznawana od 1997 roku przez miesięcznik "Kino" nagroda dla najlepszej w roku polskiej książki traktującej o filmie.


Nagroda Znaku i Hestii im. księdza Józefa Tischnera - Nagroda przyznawana jest w trzech kategoriach:
Pisarstwo religijne i filozoficzne, stanowiące kontynuację Tischnerowskiego "myślenia według wartości"
Publicystyka lub eseistyka na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować "nieszczęsny dar wolności"
Inicjatywy duszpasterskie i społeczne współtworzące "polski kształt dialogu".

Nagroda Fandomu Polskiego imienia Janusza A. Zajdla- zwana potocznie Zajdlem, to coroczna nagroda literacka w dziedzinie fantastyki, przyznawana przez uczestników konwentu Polcon najlepszym polskim utworom literackim wydanym w poprzednim roku kalendarzowym. Głosowanie i wręczenie nagród odbywa się co roku podczas konwentu Polcon.

Nagroda im. Stanisławy Zawiszanki – nagroda literacka za najodważniejszy debiut poetycki roku. Po raz pierwszy przyznana 29 października 2005, a pierwszym laureatem został Krzysztof Siwczyk. W roku 2006 Nagrodę otrzymała poetka i tłumaczka Joanna Wajs za tomik "Sprzedawcy kieszonkowych lusterek" . Dodatkowo kapituła przyznała wyróżnienie Joannie Jopek za tomik "Ziarno niepokoju"

Nagroda im. Wilhelma Macha - polska nagroda literacka, przyznawana za debiut powieściowy przez Zarząd Główny Związku Literatów Polskich w latach 1968-1981.

Angelus - nazwa nagród przyznawanych w Lublinie za działalność społeczną i we Wrocławiu za działalność literacką. Nagrodę Angelus Lubelski przyznaje Kapituła powołana przez ks. prałata Ryszarda Winiarskiego w 2005 roku, "dla promocji ludzi i postaw, które są zarazem znakiem sprzeciwu i nadziei. Otrzymują ją ludzie, którzy żyją dla innych. Niosą pomoc i radość słabszym. Swoją postawą przywracają nadzieję i szacunek dla każdego człowieka." Nagrodą jest rzeźbiona i pozłacana statuetka "Angelusa", przedstawiająca uskrzydloną postać nachylonego człowieka .

Nagroda literacka m. st. Warszawy – nagroda literacka, po raz pierwszy przyznana w 1926 roku, reaktywowana w 2008 roku. Pierwszym laureatem nagrody został Władysław Mickiewicz, publicysta, tłumacz i wydawca, najstarszy syn Adama Mickiewicza. Przyznawana regularnie co roku nagroda cieszyła się dużym prestiżem, rosnącym z latami dzięki pozycji, jaką w literaturze zajmowali jej kolejni laureaci. Byli to między innymi: Wacław Sieroszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Wacław Berent, Tadeusz Boy-Żeleński, Pola Gojawiczyńska, Maria Kuncewiczowa oraz Leopold Staff, ostatni laureat przed wojną (1938).
Po wojnie warszawska nagroda literacka przyznawana była pisarzom i publicystom nieregularnie i pod różnymi nazwami. Pierwszym laureatem został w 1948 roku Kazimierz Brandys, ostatnimi zaś Miron Białoszewski i Jerzy Waldorff (w roku 1980). Wyróżniono także między innymi Władysława Broniewskiego, Stefana Wiecheckiego, Hannę Januszewską, Juliusza Wiktora Gomulickiego, Ernesta Brylla i Jerzego Stefana Stawińskiego.

Nagroda Literacka Nike – polska nagroda literacka za książkę roku przyznawana od 1997 przez fundację tejże nagrody; celem nagrody jest promocja polskiej literatury współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem powieści; wysokość nagrody wynosi 100 000 złotych.
Konkurs obejmuje tylko autorów żyjących. Nagrody nie można podzielić lub nie przyznać; w konkursie nie mogą brać udziału opracowania lub prace zbiorowe. Laureat nagrody wyłaniany jest w trójetapowym konkursie, który trwa od maja do października. Pierwszy etap to przyznanie przez jury 20 nominacji, następnie wybór siedmiu finalistów i z tej grupy wyłaniany jest zwycięzca. Wyboru laureata NIKE dokonuje jury na posiedzeniu w dniu wręczenia nagrody, w pierwszą niedzielę października.
Autor nagrodzonej książki otrzymuje statuetkę Nike zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę oraz nagrodę pieniężną. Fundatorami nagrody są „Gazeta Wyborcza” i Fundacja Agory.

Laureaci:

2012 – Marek Bieńczyk za zbiór esejów Książka twarzy
2011 – Marian Pilot za powieść Pióropusz
2010 – Tadeusz Słobodzianek za dramat Nasza klasa
2009 – Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki za tom poetycki Piosenka o zależnościach i uzależnieniach
2008 – Olga Tokarczuk za powieść Bieguni
2007 – Wiesław Myśliwski za powieść Traktat o łuskaniu fasoli
2006 – Dorota Masłowska za powieść Paw królowej
2005 – Andrzej Stasiuk za powieść Jadąc do Babadag
2004 – Wojciech Kuczok za powieść Gnój
2003 – Jarosław Marek Rymkiewicz za tom poetycki Zachód słońca w Milanówku
2002 – Joanna Olczak-Ronikier za powieść W ogrodzie pamięci
2001 – Jerzy Pilch za powieść Pod Mocnym Aniołem
2000 – Tadeusz Różewicz za tom poetycki Matka odchodzi
1999 – Stanisław Barańczak za tom poetycki Chirurgiczna precyzja
1998 – Czesław Miłosz za zbiór Piesek przydrożny
1997 – Wiesław Myśliwski za powieść Widnokrąg

Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza – polska nagroda literacka przyznawana od 2002 roku. Została ufundowana w celu upamiętnienia postaci i dzieła Józefa Mackiewicza, pisarza i działacza politycznego. Kapituła rozpatruje każdorazowo, jako kandydatury Nagrody, utwory literackie (powieści, eseje, poezję) i publicystyczne (w tym polityczne) oraz naukowe rozprawy historyczne i krytycznoliterackie, napisane w języku polskim przez autorów żyjących, wydane w formie książkowej w poprzednim roku i zgłoszone przez wydawców do konkursu.
Latem ogłaszane są nominacje do Nagrody, zwykle obejmujące około 10 książek. Spośród ich autorów wyłaniany jest następnie laureat Nagrody, który otrzymuje 10 tys. dolarów i złoty medal z portretem patrona Nagrody oraz jego literackim credo: "Jedynie prawda jest ciekawa", oraz dwóch wyróżnionych, którym Kapituła przyznaje po 1 tys. dolarów. Ponadto zarówno laureat, jak i wyróżnieni, otrzymują statuetki z brązu z popiersiem patrona Nagrody.

Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego – ustanowiona w 1994 roku nagroda dla polskiego autora za książkę literacką dla dzieci młodszych, opublikowaną w roku poprzedzającym konkurs. Jest przyznawana corocznie przez Miejską Bibliotekę Publiczną im. Łukasza Górnickiego w Oświęcimiu. Laureaci otrzymują statuetkę Koziołka Matołka. Nagradzany jest zarówno autor, jak i jego dzieło.


Nagroda literacka im. Stanisława Piętaka – polska nagroda literacka przyznawana od 1965 roku (rok po śmierci Stanisława Piętaka) do 1994 roku. Organizatorami nagrody był Zarząd Główny Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza i „Tygodnik Kulturalny”.
Z reguły otrzymywali ją debiutanci, choć zdarzały się wyjątki. Nagrodę przyznawano w różnych kategoriach: poezja, proza, krytyka literacka i esej, publicystyka radiowa, dramat. Przyznawano również czasami nagrodę specjalną.
W czasach PRL ukazywała się seria Ludowej Spółdzielni Wydawniczej "Biblioteka Laureatów Nagrody im. Stanisława Piętaka". Wydano w niej tylko dwie nagrodzone książki: Tyle słońca Adolfa Momota w 1988 roku i Sień Mariana Pilota w 1989 roku.

Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta – polska nagroda literacka ustanowiona w 1994 roku przez Związek Rzemiosła Polskiego. Nagroda jest przyznawana we współpracy ze Stowarzyszeniem Pisarzy Polskich i Związkiem Literatów Polskich.
Kandydatów wyłania Jury, w skład którego wchodzą przedstawiciele fundatora Nagrody - Związku Rzemiosła Polskiego, wszyscy dotychczasowi laureaci Nagrody, prezesi związków twórczych pisarzy. Przewodniczącym jury jest prezes Związku Rzemiosła Polskiego. Laureat nagrody otrzymuje gratyfikację pieniężną oraz dyplom, w postaci grawerowanej plakiety z podobizną Władysława Reymonta.
Nagroda jest przyznawana w dwóch kategoriach:
*za twórczość całego życia
*i książkę wydaną w roku poprzedzającym


Nagroda Literacka Gdynia – nagroda dla najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. Ideą Nagrody Literackiej Gdynia jest uhonorowanie wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców, co stanowić ma silny i jednocześnie trwały bodziec do jeszcze bardziej wzmożonej aktywności w obrębie szeroko pojętej literatury oraz sztuki[4] Nagroda przyznawana jest w trzech kategoriach:
*proza,
*poezja,
*eseistyka.
Nagroda ma charakter ogólnopolski i jest przyznawana co roku. Jest to jedna z bardziej znaczących i prestiżowych polskich nagród literackich.


Orle Pióro – nagroda dla najpopularniejszego autora literatury młodzieżowej, przyznawana przez czytelników w dorocznym plebiscycie, organizowanym od roku 1965 przez czasopismo "Płomyk".
Laureaci:
Marian Brandys - 1965
Halina Rudnicka - 1966
Janusz Przymanowski - 1966
Alfred Szklarski - 1968
Alina i Czesław Centkiewiczowie - 1969
Adam Bahdaj - 1970
Edmund Niziurski - 1970
Irena Jurgielewiczowa - 1971
Krystyna Siesicka - 1972
Tadeusz Różewicz - 1973
Hanna Ożogowska - 1974
Arkady Fiedler - 1975
Janusz Przymanowski - 1975
Natalia Rolleczek - 1976
Zbigniew Nienacki - 1977
Aleksander Minkowski - 1978
Maria Kownacka - 1979
Janusz Domagalik - 1980
Ewa Nowacka - 1981
Hanna Ożogowska - 1981
Małgorzata Musierowicz - 1982
Henryk Sienkiewicz - 1982
Krystyna Siesicka - 1982
Alfred Szklarski - 1982
Stanisław Lem - 1984
Marta Tomaszewska - 1986

Paszport Polityki – nagroda ustanowiona w 1993 r. przez tygodnik Polityka, przyznawana twórcom w sześciu kategoriach: literatura, film, teatr, muzyka poważna, plastyka (sztuki wizualne) i estrada oraz, od roku 2002, obejmująca nagrodę specjalną kreator kultury za osiągnięcia w krzewieniu kultury.

Srebrny Glob - polska nagroda literacka, była przyznawana w latach 1999-2001 przez Asocjację Polskich Pisarzy Fantastycznych, do której należeli pisarze fantastyki, a której twórcą jest Eugeniusz Dębski[1].
Nagroda była przyznawana w dwóch kategoriach: "Srebrny Glob za Powieść Roku" i "Srebrny Glob za Opowiadanie Roku". Nominowane książki pochodziły tylko z roku poprzedzającego przyznanie nagrody.
Metalowa statuetka przedstawiała Księżyc z uderzającą w niego rakietą.

Śląkfa - polska nagroda fantastyczna. Przyznawana jest od 1984 przez Śląski Klub Fantastyki, najstarszy z działających do chwili obecnej klubów[1]. Laureatów (w trzech kategoriach: Twórca, Wydawca, Fan) wybiera jury, w skład którego wchodzi zarząd Klubu oraz zaproszone osoby. Laureaci ogłaszani są na odbywającym się co roku Seminarium Literackim. Równolegle to samo jury przyznaje Złotego Meteora.

Śląski Wawrzyn Literacki – nagroda literacka przyznawana przez czytelników Biblioteki Śląskiej w Katowicach od 1999 za najlepszą książkę poprzedniego roku kalendarzowego. Początkowo nominacje do nagrody przedstawiała dwunastoosobowa Kapituła Klubu Dobrej Książki, w której skład wchodzili wybitni pisarze, krytycy i naukowcy z Górnego Śląska. Przewodniczącym kapituły był prof. Ireneusz Opacki, ówczesny dyrektor Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej Uniwersytetu Śląskiego.
Obecnie książki przedstawiane są przez wybitnych krytyków i badaczy literatury z Polski i zagranicy, podczas comiesięcznych spotkań, w każdy ostatni czwartek miesiąca, w gmachu Biblioteki Śląskiej. Spotykają się tam badacze i krytycy literatury, autorzy i wydawcy, pracownicy naukowi, studenci oraz licealiści o zainteresowaniach humanistycznych. Podczas spotkania wygłaszana jest laudacja książki, po której następuje uroczyste podpisanie dyplomu nominacji przez laudatora. Promowana książka otrzymuje tym samym akces do Śląskiego Wawrzynu Literackiego. Podczas spotkań prezentowane są fragmenty nominowanej książki, materiały dźwiękowe lub filmowe związane z nominowanym do wyróżnienia autorem, oraz dyskusja z uczestnikami. Gospodarzem Klubu Dobrej Książki jest dyrektor Biblioteki Śląskiej, prof. Jan Malicki. Prowadzącymi spotkania byli: w latach 1999-2006 dr Aleksandra Pethe, Małgorzata Sznicer oraz red. Mariusz Kubik, w latach 2006-2010 spotkania prowadził prof. Marian Kisiel, a od 2010 roku prowadzącą jest prof. Danuta Opacka-Walasek.
Po zakończeniu cyklu spotkań w danym roku (trwającego od września do czerwca), odbywa się głosowanie czytelników. Zwycięzca otrzymuje dyplom i statuetkę dłuta Zygmunta Brachmańskiego. Uroczystości przyznania Śląskiego Wawrzynu Literackiego towarzyszy prezentacja książki, zawierającej wszystkie wystąpienia laudatorów, wygłoszone w danym cyklu spotkań. Zazwyczaj, podczas gali finałowej w gmachu Biblioteki Śląskiej obecny jest autor zwycięskiej książki.

Laureaci:

1999 Tadeusz Różewicz za książkę pt.: Matka odchodzi
2000 Czesław Miłosz za tom poezji pt: To
2001 Ewa Lipska za tom poezji pt.: Sklepy zoologiczne
2002 Walery Pisarek za książkę pt.: Nowa retoryka dziennikarska
2003 Maciej Maleńczuk za książkę pt.: Chamstwo w Państwie
2004 Janusz Głowacki za książkę autobiograficzną pt.: Z Głowy
2005 Jan Paweł II za książkę pt.: Pamięć i tożsamość
2006 Ryszard Kapuściński za książkę pt.: Ten Inny
2007 Henryk Waniek za książkę pt.: Sprawa Hermesa
2008 Jacek Dehnel za książkę pt.: Balzakiana
2009 Olga Tokarczuk za książkę pt.: Prowadź swój pług przez kości umarłych
2010 Aleksander Nawarecki za książkę pt.: Lajerman
2011 Zbigniew Białas za książkę pt.: Korzeniec