James Joyce
2 lutego 1882 - 13 stycznia 1941
„Wczesny ranek. Wyruszyć o świcie. Podróżować dookoła, wyprzedzając słońce, ukraść mu cały dzień. Robić tak bez końca i nie starzeć się ani o dzień”
James Augustine Aloysius Joyce – irlandzki pisarz.
Rodowity Dublińczyk (podobnie jak inny wielki pisarz irlandzki, Jonathan Swift).
Absolwent University College Dublin.
Wcześniej, jako szesnastolatek, porzucił wiarę katolicką.
Przez całe dorosłe życie odczuwał paniczny lęk przed psami, bał się też burz i wyładowań atmosferycznych.
Jego dwa najbardziej znane dzieła to "Dublińczycy" (1914) oraz "Ulisses". Pierwsza książka to zbiór opowiadań z życia mieszkańców Dublina. Drugie dzieło również jest związane z obecną stolicą Irlandii - to jeden dzień z życia dublińskiego Żyda, Leopolda Blooma.
Wybrane publikacje pisarza: "Dubliners" (1914, pierwsze polskie wydanie: "Dublińczycy", Czytelnik, 1958), "A Portrait of the Artist as a Young Man" (1916, pierwsze polskie wydanie: "Portret artysty z czasów młodości", Towarzystwo Wydawnicze "Rój", 1931), "Ulysses" (1922, pierwsze polskie wydanie: "Ulisses", PIW, 1969), "Finnegans Wake" (1939, pierwsze polskie wydanie całościowe: "Finneganów tren", Korporacji Ha!art, 2012).
Żona: Nora Bernacle (1931-13.01.1941, jego śmierć), 2 dzieci: córka Lucia (ur. 26.07.1907) i syn Giorgio (ur. 27.06.1905).
Niemoralne arcydzieło w prestiżowej serii.
Gdy Ulisses mimo przeszkód wreszcie ukazał się drukiem w 1922 roku, okrzyknięto go dziełem nieudanym, nieprzyzwoitym, niemoralnym itd. Uchodził za powieść, której porządny człowiek nie powinien nawet brać do ręki. Dziś, prawie sto lat później, jest powszechnie uważany za arcydzieło, którego nie wypada nie znać.
O czym jest Ulisses? Można odpowiedzieć na dwa sposoby: o zwyczajnym dniu Stefana Dedalusa i Leopolda Blooma w Dublinie na początku XX wieku, albo: o wszystkim. Okazuje się bowiem, że zwykły dzień zwykłego człowieka - który chodzi, je, rozmawia czy załatwia różne sprawy, ale tez myśli, czuje, wspomina i marzy - to miniatura całego ludzkiego doświadczenia.
Czym jest Ulisses? Jak napisał w posłowiu tłumacz, Maciej Słomczyński, jest to „zapoczątkowanie nowego rodzaju sztuki i doprowadzenie go do doskonałości na przestrzeni jednego dzieła”
.jpg)
Czytam Joyce a w przypadku żadnej innej książki autora stwierdzenie to nie jest prawdziwsze. Portret artysty w wieku młodzieńczym, historia emocjonalnego, intelektualnego i artystycznego rozwoju Stephena Dedalusa w Irlandii na przełomie XIX i XX wieku, to bowiem powieść w dużej mierze autobiograficzna. Siedząc burzliwy proces wyzwalania się bohatera od więzów z rodziną, religią i narodem oraz kształtowania się jego wrażliwości artystycznej, obserwujemy narodziny pisarskiego geniuszu a Dedalusa i Joyce a. Kolejne fazy dojrzewania Stephena, od wczesnego dzieciństwa do ukończenia studiów i pełni rozkwitu talentu, opisane są językiem tak bogatym i zróżnicowanym, że Portret... od blisko stu lat niezmiennie słynie jako stylistyczne arcydzieło.
