Jane Austen
16 grudnia 1775 - 18 lipca 1817
„Zachowaj tylko te wspomnienia, które dają ci radość.”
Jane Austen to angielska powieściopisarka. Napisała „Rozważną i Romantyczną”, „Dumę i uprzedzenie”, „Mansfield Park”, „Emmę”, „Northanger Abbey” i „Perswazje”. Zawarte w nich komentarze i mistrzowskie swobodne stosowanie zarówno formy mowy zależnej jak i ironii ostatecznie uczyniło z Austen jedną z najbardziej wpływowych i szanowanych powieściopisarek w angielskiej literaturze. Wszystkie jej powieści działy się w epoce Regencji. Nigdy nie wyszła za mąż, a zmarła w wieku 41 lat. Urodziła się w 1775 na plebanii w Steventon (Hempshire), jako jedna z dwóch córek wielebnego Georgea Austen (1731-1805) i jego żony Cassandry (z domu Leigh) urodzonej w 1739, zmarłej 1827. Jej bracia James i Henry poszli drogą ojca wiążąc się z kościołem Anglikańskim (ten ostatni najpierw świetnie działał jako bankier), dwaj pozostali, Frances i Charles podjęli owocną pracę w marynarce, gdzie doszli do stopnia admirałów. Był jeszcze jeden brat, niepełnosprawny. George nie mieszkał z rodziną. Jej siostra Cassandra, która imię otrzymała po matce, a ten zwyczaj nadawania imion Austen z powodzeniem stosowała w swoich powieściach. Jane z siostrą były sobie bardzo bliskie i to do końca zycia. Obfita korespondencja pomiędzy nimi daje historykom niezwykle bogaty wgląd w myśli Jane. To bardzo szkoda, że część korespondencji Cassandra zniszczyła po śmierci Jane, nie widomo właściwie dlaczego. Cassandra naszkicowała jedyny autentyczny portret Jane, który obecnie jest w National Portrait Gallery w Londynie. W 1783 roku Jane była krótko edukowana przez kuzyna w Oxford, później w Southampton i w końcu w latach 1785-1786 pobierała nauki w pensjonacie dla panien w Reading. Berkshire. Swoją pierwszą powieść zaczęła pisać w 1789 roku. Życie rodzinne sprzyjało pisania. Rodzina Austinów często wystawiała sztuki i to dawało Jane okazję do prezentacji swoich historyjek. Często wypożyczała książki z miejscowej biblioteki, co miało wpływ na jej własne pisanie. Zachęcano ją do pisania, w szczególności jej brat Henry, który sam trochę pisał. Tematy jej opowieści brały się z ograniczonego świata prowincji, w którym przeżyła dwadzieścia sześć lat swego życia. Jane uwielbiała pisanie powieści w spokoju i dzieliła się nimi z rodziną w czasie pracy nad wystawianiem sztuk teatralnych. Jane Austen flirtowała z Tomem Lefroy, późniejszym Wysokim Lordem Sprawiedliwości w Irlandii. Był on młodszym krewnym jej przyjaciół. Jane Austen pisała o nim w dwóch listach do Cassandry. W ostatnim z dnia 9 stycznia 1796 pisała: „Po napisaniu powyższego przyjęłam wizytę Pana Toma Lefroya i jego kuzyna Georgea. Ten ostatni jest obecnie świetnie wychowanym człowiekiem, a co do drugiego, popełnił, zaledwie jeden błąd, który jednak mam nadzieję w przyszłości się nie powtórzy, mianowicie jego poranny płaszcz jest o wiele za jasny. Uwielbia on Toma Jonesa i dlatego wybiera takie kolory. Już sobie wyobrażam co zrobiłby gdyby był zraniony.”. 16 stycznia 1796 znajduje się następująca wzmianka. „Piątek – w końcu przyszedł dzień mojego ostatniego flirtu z Tomem Lefroyem. Kiedy otrzymasz ten list wszystko już będzie skończone. Zalałam się łzami pisząc tę melancholijną konstatację.” Nie wydaje się jednak, żeby był to poważny związek a afera miłosna nie trwała długo. Tym niemniej może to sugerowałoby, że Austen mogła o nim myśleć tworząc postać pana Darcy w „Dumy i uprzedzenia”. W 1801 po przejściu jej ojca na emeryturę rodzina przeniosła się do modnego uzdrowiskowego miasta Bath, które dla Jane stało się tłem jej kilku powieści. Jednak Jane Austen, podobnie jak jej alter ego Anna Elliot czuła niechęć do Bath.> Było to wzmacniane zapewnie przez niezbyt dobrą sytuację finansowa jej rodziny a także z poczucie utraty tak dla niej ważnego związku z rodzimym środowiskiem. W 1802 Austen dostała propozycję małżeństwa od zamożnego i „dużego nazywającego się Harris Bigg-Harris młodszego brata jej przyjaciółek Catherine i Alethea Bigg. zresztą młodszegod niej o sześć lat. Małżeństwo mogło uwolnić ją od skrępowania i zależności, których doświadczała jako stara panna. Początkowo wyraziła zgodę, aby na następny dzień zmienić zdanie. Po śmierci ojca w 1805, Jane, jej siostra i matka mieszkały przez kilka lat w Southampton u jej brata Franka i jego rodziny. Następnie przeniosły się do Chawton w 1809. Tam jej zamożny brat Edward miał majątek z dworkiem. Obecnie jest tam muzeum będące celem turystów i miłośników literatury. Tam Austen napisała swoje ostatnie powieści. Dopiero sześć lat przed śmiercią w 1811 ukazała się jako pierwsza drukiem „Rozważna i romantyczna” i to na koszt jej brata Harryego i jego żony Elizy. Choroba zaatakowała ją w 1816. W maju 1817 przeniosła się do Winchester żeby być bliżej swego lekarza. Zdrowie Jane pogarszało się i 18 lipca zmarła w wieku 41 lat i została pochowana w katedrze Winchester. Dzisiaj uważa się, że chorowała na chorobę Addisona, która była popularna w XIX wieku, jako konsekwencja gruźlicy. W tamtym czasie choroba ta nie była nazwana. Są i tacy, których zdanie jest inne. Uważają oni, że zmarła ona na raka piersi.
